Πώς να προσανατολιστούμε γρήγορα στο λαβύρινθο των πιστοποιήσεων.
Είτε βρισκόμαστε στο supermarket, στα μικρά εμπορικά καταστήματα της γειτονιάς ή στο διαδίκτυο, αν θέλουμε να καταναλώνουμε με γνώμονα την ηθική προς την κοινωνία και το περιβάλλον, τότε καλούμαστε να διαβάζουμε τις συσκευασίες και τις ετικέτες των προϊόντων και να αναγνωρίζουμε τα πιο βασικά σήματα που τις συνοδεύουν.
Ανακύκλωση
Το σύμβολο αυτό, αναγράφεται στα προϊόντα που είναι κατάλληλα για ανακύκλωση.
Δεν σημαίνει ότι η συσκευασία έχει φτιαχτεί από ανακυκλώσιμα υλικά. Αν αναγράφεται ποσοστό στο εσωτερικό του σήματος αναφέρεται στο ποσοστό του ανακυκλωμένου υλικού που περιέχεται στο προϊόν.
Green Dot Το σύμβολο αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η συσκευασία είναι ανακυκλώσιμη.
Είναι ένα σύμβολο που χρησιμοποιείται στις συσκευασίες και σημαίνει ότι η εταιρεία που παράγει το προϊόν συμμετέχει σε σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης (π.χ. δράση ανακύκλωσης μπαταριών) και συνεισφέρει οικονομικά για την ανακύκλωση του προϊόντος.
Εγκεκριμένοι Φορείς Ελέγχου και
Πιστοποίησης Προϊόντων Βιολογικής Γεωργίας Ελλάδας και Κύπρου Υπάρχουν 18 επίσημοι οργανισμοί ελέγχου και πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων με τα αντίστοιχα σήματά τους υπό την επίβλεψη του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και του Υπουργείου Γεωργίας αντίστοιχα. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικοί από αυτούς: ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΕ, ΔΗΩ, BIOΕΛΛΑΣ, TUV Hellas, IRIS, A-CERT, Q-CERT, Bio Cert Cyprus, κ.λ.π.
ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης, Π.Ο.Π. & Π.Γ.Ε. Η πιστοποίηση αναφέρεται σε πρότυπα και κανονισμούς για τη διαδικασία παραγωγής και εξασφαλίζει την ασφάλεια και την υψηλή ποιότητα της παραγωγής αυτής στην τροφική αλυσίδα. Συμπεριλαμβάνει την ορθή χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, τη λιγότερη δυνατή χρήση νερού, την προστασία του περιβάλλοντος, τη διασφάλιση της καλής διαβίωσης των ζώων, τη βελτίωση της υγείας των εργαζομένων υπό ασφαλείς συνθήκες εργασίας.
Τα σήματα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης, υποδηλώνουν την προέλευση και την καταγωγή των προϊόντων από συγκεκριμένη περιοχή, τόπο ή και χώρα. Η παραγωγή, μεταποίηση και επεξεργασία των εν λόγω προϊόντων πραγματοποιούνται στην οριοθετημένη αυτή γεωγραφική περιοχή, ενώ τα χαρακτηριστικά τους και η ποιότητα οφείλονται στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον.
ASC / Aquaculture, Stewardship Council Το Aquaculture Stewardship Council ιδρύθηκε το 2010 από τη WWF και την IDH (Ολλανδική Πρωτοβουλία Βιώσιμου Εμπορίου) και η πιστοποίηση ASC προάγει την υπεύθυνη και βιώσιμη ιχθυοκαλλιέργεια και οστρακοκαλλιέργεια όσον αφορά τα ψάρια εκτροφής. To ΑSC εφαρμόζεται σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού αλιευμάτων (από την υδατοκαλλιέργεια στο ράφι) και εξασφαλίζει στους καταναλωτές ότι τα αλιεύματα προέρχονται από πιστοποιημένα σημεία βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας και εγκεκριμένα ύδατα.
BCI / Better Cotton Initiative Η οργάνωση Better Cotton Initiative έχει στόχο τη μείωση του νερού και των χημικών που χρησιμοποιούνται για να καλλιεργηθεί το βαμβάκι, καθώς και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των αγροτών που το καλλιεργούν παγκοσμίως. Έχοντας εδραιωθεί με την υποστήριξη της WWF το 2005, η BCI πιστοποιεί τη βιώσιμη παραγωγή βαμβακιού.
BSCI / Business Social, Compliance Initiative Το ΒSCI αποτελεί ένα κορυφαίο σύστημα διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας που υποστηρίζει τις εταιρείες να προωθήσουν την κοινωνική συμμόρφωση και τις βελτιώσεις μέσα στα εργοστάσια και τις φάρμες στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες τους. Προσφέρει έναν κοινό Κώδικα Συμπεριφοράς και ένα ενιαίο Σύστημα Εφαρμογής που επιτρέπει σε όλες τις εταιρείες να προμηθεύονται όλα τα είδη προϊόντων από όλες τις γεωγραφικές περιοχές αντιμετωπίζοντας συλλογικά τα πολύπλοκα εργασιακά ζητήματα της αλυσίδας εφοδιασμού τους.
Demeter H πιστοποίηση demeter, από το 1928 αποτέλεσε το πρώτο οικολογικό σήμα για βιολογικά παραγόμενα τρόφιμα. Σήμερα ο Demeter International είναι ο μεγαλύτερος οργανισμός πιστοποίησης για τη βιοδυναμική γεωργία και η πιστοποίηση βεβαιώνει ότι τα βιοδυναμικά προϊόντα πληρούν τα διεθνή πρότυπα στην παραγωγή και τη μεταποίηση.
EU Organic Farming Logo Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ διαθέτουν κανονισμούς που περιορίζουν τη χρήση των φυτοφαρμάκων και των ορμονών στα τρόφιμα που καταναλώνουμε, αλλά είναι συχνά εθελοντικοί. Ο κύριος στόχος του ευρωπαϊκού λογότυπου είναι να καταστήσει ευκολότερη την ταυτοποίηση των βιολογικών προϊόντων από τους καταναλωτές καθώς αξιολογεί αν ένα προϊόν αποτελεί μέρος ενός συστήματος οργανικής/ βιολογικής παραγωγής και διασφαλίζει ότι όλα τα βιολογικά τρόφιμα και ποτά πληρούν αυστηρά, δεσμευτικά πρότυπα. Η χρήση του λογότυπου και η σωστή επισήμανση είναι υποχρεωτική για όλα τα βιολογικά προσυσκευασμένα τρόφιμα που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για τα μεταποιημένα προϊόντα αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον το 95% των γεωργικών συστατικών
είναι βιολογικά.
Fair trade Η πιστοποίηση Fairtrade υποδεικνύει ότι τα συστατικά ή τα προϊόντα έχουν παραχθεί από μικρούς γεωργικούς οργανισμούς ή φυτείες που πληρούν τα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια του Δίκαιου Εμπορίου. Αυτά περιλαμβάνουν την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος, την πληρωμή δίκαιης τιμής στον παραγωγό, καθώς και ένα επιπρόσθετο ποσό (Fairtrade Premium) για την επένδυση σε κοινωνικά έργα με σκοπό την ανάπτυξη της τοπικής κοινότητας.
FSC / Forest Stewardship Council To λογότυπο της Forest Stewardship Council σε χαρτί ή προϊόντα ξύλου, βεβαιώνει ότι το ξύλο προέρχεται από δάση διαχειριζόμενα με βιώσιμο τρόπο και πιστοποιημένα από την FSC ή από απορρίμματα καταναλωθέντων προϊόντων (post-consumer waste). Η πιστοποίηση ωθεί τους καταναλωτές να επιλέγουν προϊόντα που υποστηρίζουν τη διατήρηση των δασών και την καλύτερη διαχείρισή τους.
MSC / Marine Stewardship Council Το σήμα της Marine Stewardship Council προωθεί τη βιώσιμη αλιεία και διαχείριση των αλιευτικών ζωνών όσον αφορά τα άγρια ψάρια. Διασφαλίζει ότι η αλίευσή τους πληροί αυστηρά κριτήρια βιωσιμότητας, επιτρέποντας στους πληθυσμούς και στα οικοσυστήματα να παραμένουν υγιή και παραγωγικά για τις μελλοντικές γενεές. Το σήμα MSC προσδίδεται επίσης σε εστιατόρια που χρησιμοποιούν ψάρια βιώσιμης αλιείας στο μενού τους.
RA / Rainforest Alliance
H Rainforest Alliance αποτελεί μια ανεξάρτητη περιβαλλοντική οργάνωση και το σήμα της αποδίδεται σε φάρμες, δάση και επιχειρήσεις που συνίσταται να πληρούν κάποια περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια (βελτίωση καλλιεργειών, βελτίωση συνθηκών εργασίας, μείωση περιβαλλοντικής ρύπανσης κλπ.).
RSPO / Roundtable on Sustainable Palm Oil Το φοινικέλαιο είναι ένα ευρέως διαδεδομένο συστατικό το οποίο χρησιμοποιείται σε πολλά προϊόντα όπως τρόφιμα, καλλυντικά, καθαριστικά και καύσιμα. Για την παραγωγή του όμως αποψιλώνονται δάση, ζώα απειλούνται με εξαφάνιση, ενώ παρατηρείται αρπαγή γης και καταπάτηση δικαιωμάτων αυτόχθονων πληθυσμών. Η απαίτηση για χρήση αποκλειστικά πιστοποιημένου βιώσιμου φοινικέλαιου (Certified Sustainable Palm Oil) σε αυτά τα προϊόντα, δίνει τη δυνατότητα στους λιανοπωλητές να ασκήσουν πίεση στους κατασκευαστές, ώστε να παράγουν αποκλειστικά και μόνο πιστοποιημένο βιώσιμο φοινικέλαιο και ενθαρρύνει τους καλλιεργητές να υιοθετήσουν καλύτερες πρακτικές και να αυξήσουν την παραγωγή CSPO για την κάλυψη της ζήτησης.
Soil Association Organic H Soil Association Organic αποτελεί ανεξάρτητο οργανισμό πιστοποίησης. Διασφαλίζει ότι το προϊόν έχει καλλιεργηθεί και/ή παραχθεί σύμφωνα με πιστοποιημένα βιολογικά πρότυπα και παράλληλα προσπαθεί να εξασφαλίσει ισχυρά πρότυπα προστασίας των ζώων, προστασία του περιβάλλοντος και της άγριας ζωής. Έτσι, διεξάγει επιθεωρήσεις και απονέμει τη βιολογική πιστοποίηση σε αγροκτήματα και επιχειρήσεις που πληρούν αυτά τα πρότυπα.
UTZ Certified Τα πιστοποιημένα συστατικά της UTZ (τσάι, καφές, κακάο, φουντούκια) καλλιεργούνται από αγρότες που εκπαιδεύονται για να εφαρμόζουν καλύτερες γεωργικές πρακτικές, με σεβασμό στον άνθρωπο και τον πλανήτη. Είναι πρωτίστως ένα πρόγραμμα βιωσιμότητας με κύριο προσανατολισμό να αυξήσει τον κύκλο εργασιών και την αποτελεσματικότητα των παραγωγών.
Vegetarian Society APPROVED Το λογότυπο αυτό υποδεικνύει την απουσία ζωικών προϊόντων. Αυτά τα προϊόντα είναι πιστοποιημένα ώστε να είναι κατάλληλα για χορτοφάγους (vegetarians) και αυστηρά χορτοφάγους (vegans).
WFTO / World Fair Trade Organization Ο WFTO ιδρύθηκε το 1989 και λειτουργεί ως οργάνωση-ομπρέλα για το δίκαιο εμπόριο και τα προγράμματα βιωσιμότητας σε περίπου 70 χώρες. Αυτό είναι το μόνο παγκόσμιο δίκτυο που αποτελείται από φορείς από κάθε επίπεδο της αλυσίδας αξίας, από την παραγωγή μέχρι και τις πωλήσεις. Το 2004, η WFTO εγκαινίασε ένα σύστημα πιστοποίησης δίκαιου εμπορίου. Το σήμα WFTO αναγνωρίζει τους εγγεγραμμένους οργανισμούς Δίκαιου Εμπορίου παγκοσμίως (σε αντίθεση με τα προϊόντα στην περίπτωση του σήματος Fairtrade) και εγγυάται ότι αποδίδεται δίκαιη τιμή στον παραγωγό και Fair trade premium για την ανάπτυξη της τοπικής κοινότητας. Ακόμη, εφαρμόζονται πρότυπα σχετικά με τις συνθήκες εργασίας, τους μισθούς, την απαγόρευση της παιδικής εργασίας και την προστασία του περιβάλλοντος.
Bioland Ιδιωτικό πρότυπο που ρυθμίζει την βιολογική καλλιέργεια πιστοποιημένη από την Bioland. Περιλαμβάνει όλους τους σχετικούς τομείς βιολογικής παραγωγής και επεξεργασίας. Περιλαμβάνει κανόνες για την βιολογική παραγωγή ψαριών, ελαφιών και κουνελιών. αναφορικά με τον τομέα της φυτικής παραγωγής υπάρχουν επίσης συγκεκριμένες απαιτήσεις. Επιπλέον προνοεί σχετικά με την αποθήκευση, μεταποίηση και την εμπορία γενικά. Πέραν αυτών, ο σύνδεσμος έχει αποφασίσει συγκεκριμένα πρότυπα επεξεργασίας για τα ακόλουθα προϊόντα: μπύρα, δημητριακά, βρώσιμα έλαια, υδρομέλι, ζυμαρικά, σόγια, γλυκαντικά, κρασί, ψωμί, γαλακτοκομικά προϊόντα, προϊόντα αυγών, κρέας, αλκοολούχα ποτά, λαχανικά, φρούτα κ.α. Υπάρχει επίσης ξεχωριστή ρύθμιση για τον έλεγχο παρασίτων κατά την επεξεργασία.